නිර්මාණවේදීන්ට අසාධාරණයක් ! රූකාන්ත ඇතුළු ප්‍රවීණයින් ගෙන් චෝදනාවක්

2025 අගෝස්‍තු 21, ප.ව. 4:47

ගීත නිර්මාණ වෙළෙඳ භාණ්ඩයක් ලෙස භාවිත කරන්නේ නම් නිර්මාණවේදීන්ට ගෞරවයක් ලෙස ගීත රචකයන්ට සහ තනු නිර්මාපකයන්ට කර්තෘ භාග ගෙවීමට පියවර ගන්නැයි ශ්‍රී ලංකා සංගීත නිර්මාණකරුවන්ගේ සහ සංගීත ප්‍රකාශකයන්ගේ සංගමය සංවිධායකවරුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියි.

පදනම් ආයතනයේදී පෙරේදා (19) සංවිධාන කර තිබූ මධ්‍ය හමුවකදී ප්‍රවීණ ගීත රචක නිලාර් එන්. කාසිම් මහතා සඳහන් කළේ, වසර ගණනාවක් පුරා පවතින නීති නිසි ලෙස අනුගමනය නොකිරීම නිසාම ප්‍රාසංගික කටයුත්තක දී ගීත නිර්මාණකරුවන්ට මුදල් හිමිවිය යුතු නැති බවටත් මුදල් හිමිවිය යුත්තේ ගායන ශිල්පීන්ට පමණක් බවත් සාවද්‍ය මතයක් සමාජගත වී තිබෙන බවයි.

ගීතයක කර්තෘ හිමිකම දරන ගී පදරචකයන් සහ සංගීතඥයන්ගේ අයිතීන් සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා, 2003 අංක 36 දරන බුද්ධිමය දේපළ පනත යටතේ ස්ථාපනය කර ඇති එකම ආයතනය ACPOSL ආයතනය බවද ඔහු කීය.

මෙහිදී වැඩිදුරටත් ඒ මහතා මෙසේද කීය.

“ගීතය හා සම්බන්ධ වැරදි මතිමතාන්තර පසුගිය සමයේ ප්‍රචාරය කෙරුණා. ගීතය කියන්නේ බුද්ධිමය දේපළ ඇසුරු කර කරන කලාත්මක නිර්මාණයක්. මෙහි බුද්ධිමය දේපළ පසුබිම පිළිබඳව බොහෝ දෙනකුට අවබෝධයක් නැහැ. ගීතයක් සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන් ගීත රචකයා, සංගීතවේදියා සහ ගායකයා තුන්දෙනාගේම නිර්මාණාත්මක දායකත්වය ලැබෙන නිර්මාණයක්. නිෂ්පාදකයාටත් එහි කිසියම් විදියක ආර්ථික පංගුකරුවකු වෙන්න හැකියාව තිබෙනවා. මේ වෙනවිට ගීතයක් සමඟ ඈඳුණු වෙළෙඳපොළ දහරාව පුළුල් වෙලා තියෙනවා.

ගීතයක කර්තෘ හිමිකම සම්බන්ධයෙන් වර්තමානයේ බොහෝ මතවාද පැන නැඟී ඇතත් මූලික වශයෙන් ගීතයක කර්තෘ හිමිකම් සතු වන්නේ ගී පද රචක සහ සංගීතඥ දෙපළටයි. ගායකයා සහ නිෂ්පාදකයා සතු වන්නේ ආසන්න සම්බන්ධිත හිමිකමක් පමණයි. අවස්ථා කිහිපයක දී රජය නිකුත් කර ඇති ගැසට්‌ නිවේදන අනුව ගීත නිර්මාණ භාවිත කරන සියලු ජනමාධ්‍ය, රූපවාහිනී සහ ගුවන් විදුලි නාළිකා ඊට අදාළ කර්තෘ භාග ගෙවිය යුතු වෙනවා. සුපිරි වෙළෙඳසල්, හෝටල් පරිශ්‍ර, අංගණ සහ ආපනශාලා වැනි ස්ථානවල භාවිතයට ගැනෙන ගීත නිර්මාණ සඳහා ද මුදල් ගෙවා බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීම ආයතන හිමිකරුවන්ගේ වගකීමක්.”

ප්‍රවීණ සංගීත අධ්‍යක්ෂ ආචාර්ය රෝහණ වීරසිංහ මහතා-

“සංගීත කෘති වාණිජ අරමුණින් යොදාගන්නා ඕනෑම ප්‍රශංසාත්මක කාර්යයක දී, ගී පදරචකයන්ට සහ සංගීතඥයන්ට හිමි කර්තෘ භාග මුදල් ගෙවා අදාළ බලපත්‍රය ලබා ගැනීම ප්‍රසංග සංවිධායකවරුන් වෙත පැවරෙන වගකීමක්. එසේ නැතිව පවත්වන ඕනෑම ප්‍රසංගයක් බුද්ධිමය දේපළ නීතිය අනුව නීති විරෝධීයි. එවන් අවස්ථාවක පිළිපැදිය යුතු නෛතික පියවර ද එම පනතේ දක්වා තිබෙනවා. ඒ අනුව, බුද්ධිමය දේපළ නීතිය උල්ලංසනය කරන්නන්ට එරෙහිව පැවැත්වෙන නඩු විභාගයකින් පසු අදාළ වරදකරු රුපියල් ලක්ෂ 5 නොඉක්මවන දඩයකට හෝ මාස 6 නොඉක්මවන සිර දඬුවමකට යටත් කළ හැකියි. දෙවන වරට වරදකරු වුවහොත් මෙකී දඬුවම් දෙකටම යටත්වීමට සිදුවෙනවා.

ලංකාවේ වැඩිම ජනගත වන කලා නිර්මාණය ගීතයයි. ගායකයා කේන්ද්‍ර කොටගෙන තමයි මේ කලා නිර්මාණ ජනගත වෙන්නේ. ගුවන් විදුලියේ පවා ඇහෙන්නේ ගායකයාගේ හඬයි. සංදර්ශනයකට ගියත් ප්‍රේක්ෂකයා දකින්නේ ගායකයාවයි. ඒ නිසාම හැම කෙනාගේම ඔළුවේ රැඳුණේ ගායකයා ගීතයේ හිමිකරු වශයෙනුයි. නමුත් ජාත්‍යන්තර නීතිරීති හමුවේ ගායන පාර්ශ්වයට මෙතෙක් තිබූ ස්ථානය දෙදරා යමින් තිබෙන නිසා මේ වනවිට නොයෙක් අවලාද නඟන තත්ත්වයට පත්වෙලා තිබෙනවා. ඒ නිසාම අද ඔවුන් සම අයිතිය ඉල්ලන තැනට පත්වෙලා.”

ප්‍රවීණ ගායන ශිල්පී හා සංගීත අධ්‍යක්ෂ රූකාන්ත ගුණතිලක මහතා-

“ගීතයක් නිර්මාණය කරනවා කියන්නේ මීට අවුරුදු කීහිපයකට කලින් සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියක්. එලෙස අමාරුවෙන් නිර්මාණය කරන ගීතයකින් මුදල් හොයාගෙන ජීවත් වෙන ගායික ගායිකාවන් නිර්මාණකරුවන් තවමත් ඉන්නවා. ගුවන් විදුලියේ රූපවාහිනිය වගේම පුංචි දරුවන් ටිකක් ඩොල්කියකට ගහලා අපේ සින්දුවක් කිව්වත් ඒක ඇහෙනකොට අපට දැනෙන්නේ සතුටක්. ඒක අපට ආභරණයක්. අපේ සංගීතවේදීන් ගීතයක් නිර්මාණය කරන්න විශාල ලෙස කැපවෙනවා. නමුත් ඒ සියලු දේ පසුව අමතක කරනවා. සිංදුව හදාගත්තේ මුදල් දීලා කියා කියනවා. සංගීත අධ්‍යක්ෂවරයා බාස් කෙනෙක් බවට පත්කර කතා කරනවා. ඒක හරිම කනගාටුදායකයි. ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ගීතයක අයිතිය තිබෙන්නේ පද රචකයාට සහ සංගීත නිර්මාණකරුවාටයි.”

ප්‍රවීන කලාකරුවන් වන නවරත්න ගමගේ, රංග දසනායක, බන්දුල නානායක්කාරවසම්, සරත් ද අල්විස් , කුලරත්න ආරියවංශ, වසන්ත කුමාර කොබවක යන අය ද මෙම මාධ්‍ය හමුවට සහභාගි වූහ.